Obcy język polski

  • Porady językowe
  • Polszczyzna od ręki Pana Literki
  • Poradnia Językowa PWN
  • Camera obscura
  • Quiz językowy
  • O autorze
    • Książki
      • Ortografia polska. Kodyfikacja, reformy i zmiany pisowni (1830–2010) oraz jej recepcja
      • Co z tą polszczyzną?
      • (…) boby było lepiej
      • Obcy język polski
    • Opinie
    • Dyplom mistrza polskiej ortografii
  • Porady językowe
  • Polszczyzna od ręki Pana Literki
  • Poradnia Językowa PWN
  • Camera obscura
  • Quiz językowy
  • O autorze
    • Książki
      • Ortografia polska. Kodyfikacja, reformy i zmiany pisowni (1830–2010) oraz jej recepcja
      • Co z tą polszczyzną?
      • (…) boby było lepiej
      • Obcy język polski
    • Opinie
    • Dyplom mistrza polskiej ortografii

Obcy język polski

Bankowanie, bankować

» Porady językowe » Bankowanie, bankować

Wzorem dla tego gerundium stał się #anglicyzm „e-banking”…

– Słyszę ostatnio i czytam o „bankowaniu przez internet” czy „bankowaniu przez telefon”. Jest też w użyciu czasownik „bankować”, co ma oznaczać korzystanie z usług lub produktów bankowych bez ruszania się z domu. Czy są to określenia poprawne? Muszę przyznać, że mnie się niespecjalnie podobają… – pisze internautka (karxxx@gmail.com)

Bankowanie i bankować są niewątpliwie wyrazami nowymi, którymi od jakiegoś czasu posługują się bankowcy i operatorzy telefonii komórkowej, oferując klientom korzystanie z usług lub produktów bankowych  (np. zainstalowanie w smartfonach czy tabletach aplikacji umożliwiającej mobilny dostęp do konta) bez konieczności wizyt w oddziałach banku.

To nowa usługa polegająca na tym, że można w ten sposób płacić, sprawdzać stan konta i dokonywać prostych operacji bankowych na odległość (np. wysyłać przelew, a nawet zaciągać kredyt).

Jak widać, wymyślono słowo (a właściwie słowa, gdyż jest i czasownik bankować ‘dokonywać transakcji bankowych smarftonem’ z rozkaźnikami bankuj, bankujcie, i imiesłów przymiotnikowybankujący, np. osoba bankująca, osoby bankujące, i imiesłów przysłówkowy bankując), by nazywać coś, co jest arcynowością w pierwszych latach cywilizacji XXI wieku.

Wzorem dla bankowania stał się angielski termin e–banking (bankowość elektroniczna), który przetłumaczono najprościej jak się dało – –ing zastąpiono rodzimym sufiksem –enie,  -anie (jak dancing – tańczenie, lying – leżenie, drawing – rysowanie, doing – robienie, travelling – podróżowanie, reading – czytanie itp.).

Otrzymaliśmy twór osobliwy – bankowanie – budzący jednak wątpliwości prawdziwych znawców polszczyzny, dla których owo słowo brzmi jakoś dziwnie, a nawet niepoprawnie.

I trudno nie przyznać im w tych odczuciach racji. Gerundia, tzn. rzeczowniki odsłowne, odczasownikowe, tworzy się – jak sama nazwa wskazuje – od czasowników, a czasownika bankować, który by mógł stanowić bazę derywacyjną dla rzeczownika odsłownego bankowanie, nigdy w polszczyźnie nie było.

Owszem, przed stu laty nasi przodkowie posługiwali się wyrazami debankować, zdebankować odnoszącymi się do gry w karty na pieniądze (mówiono np. Miałem dzisiaj fart, zdebankowałem gościa, co miało oznaczać rozbicie banku, ogołocenie partnera z wszystkich pieniędzy). Te jednak były odpowiednikami francuskiego słowa débanquer (‘wypłacić, wypłacać’), a nie odwoływaniem się wprost do rzeczownika bank.

Zwolennicy i obrońcy terminu bankowanie w bankowości mobilnej powołują się na obecność tego słowa (od dawna) w medycynie.

Jak wiadomo, rzeczownik bank ma również wtórne znaczenie – ‘miejsce, w którym magazynuje się odpowiednio zakonserwowane tkanki, narządy, kości, krew itp., żeby zachowały swą wartość biologiczną’ (np. bank krwi, bank tkanki kostnej, bank komórek macierzystych). Z tego powodu używa się tam określenia bankowanie (np. krwi pępowinowej), działa Krajowe Centrum Bankowania Tkanek i Komórek.

Rzecz jasna, w tym wypadku sens wyrazu bankowanie pozostaje zupełnie inny (rozumie się przez niego ‘przechowywanie, gromadzenie czegoś’).

Na razie słowniki języka polskiego nie odnotowują żadnego ze znaczeń wyrazów bankowanie,bankować, ale zdaje się – że będą musiały, gdyż zarówno medycy, jak i bankowcy i informatycy z nich nie zrezygnują (choć rozumieją te wyrazy inaczej…).

O bankowaniu przez telefon piszą już mainstreamowe media (np. niedawno duży tytuł na dwie kolumny Bankowanie przez telefon bił po oczach w „Gazecie Wyborczej”), a to dowód na to, że dziennikarze nie widzą w tym wyrazie niczego nagannego…

MACIEJ MALINOWSKI

PS Słowo bank (łac. banca, bancus, wł. banco, fr. banque) oznaczało pierwotnie ‘ławę, stolik, stół, kantorek’. W czasach starożytnych właśnie przy ławach i stołach włoscy handlarze dokonywali pierwszych transakcji handlowych (płacono kawałkami cennych metali, np. złota, srebra, brązu, mosiądzu). Z czasem w słowie tym nastąpiła zmiana znaczenia – od rzeczy konkretnej do pojęcia abstrakcyjnego (‘ława, stół’, potem ‘gmach, pomieszczenie’, ‘instytucja’, ‘gromadzenie, zbiór czegoś’)

Podobne

Share

Obserwuj:

  • Następny wpis Znowu wpadka ze słowem koedukacyjny…
  • Poprzedni wpis O składni czasownika zapomnieć

Najnowsze

  • Jak napiszesz?

  • Pokój, czyli spokój

  • Klocki Lego

Archiwum porad

  • ★2019 (7)
    • Luty (2)
    • Styczeń (5)
  • ☆2018 (52)
    • Grudzień (4)
    • Listopad (4)
    • Październik (5)
    • Wrzesień (5)
    • Sierpień (3)
    • Lipiec (5)
    • Czerwiec (4)
    • Maj (5)
    • Kwiecień (4)
    • Marzec (5)
    • Luty (3)
    • Styczeń (5)
  • ☆2017 (52)
    • Grudzień (4)
    • Listopad (5)
    • Październik (4)
    • Wrzesień (4)
    • Sierpień (5)
    • Lipiec (4)
    • Czerwiec (4)
    • Maj (5)
    • Kwiecień (4)
    • Marzec (4)
    • Luty (5)
    • Styczeń (4)
  • ☆2016 (52)
    • Grudzień (4)
    • Listopad (5)
    • Październik (4)
    • Wrzesień (4)
    • Sierpień (5)
    • Lipiec (4)
    • Czerwiec (5)
    • Maj (4)
    • Kwiecień (4)
    • Marzec (5)
    • Luty (4)
    • Styczeń (4)
  • ☆2015 (52)
    • Grudzień (4)
    • Listopad (5)
    • Październik (4)
    • Wrzesień (5)
    • Sierpień (4)
    • Lipiec (5)
    • Czerwiec (4)
    • Maj (5)
    • Kwiecień (4)
    • Marzec (4)
    • Luty (4)
    • Styczeń (4)
  • ☆2014 (54)
    • Grudzień (5)
    • Listopad (4)
    • Październik (5)
    • Wrzesień (4)
    • Sierpień (4)
    • Lipiec (5)
    • Czerwiec (5)
    • Maj (4)
    • Kwiecień (5)
    • Marzec (4)
    • Luty (4)
    • Styczeń (5)
  • ☆2013 (52)
    • Grudzień (4)
    • Listopad (4)
    • Październik (5)
    • Wrzesień (4)
    • Sierpień (4)
    • Lipiec (5)
    • Czerwiec (3)
    • Maj (5)
    • Kwiecień (4)
    • Marzec (4)
    • Luty (4)
    • Styczeń (6)
  • ☆2012 (55)
    • Grudzień (4)
    • Listopad (4)
    • Październik (5)
    • Wrzesień (4)
    • Sierpień (5)
    • Lipiec (6)
    • Czerwiec (5)
    • Maj (5)
    • Kwiecień (4)
    • Marzec (4)
    • Luty (5)
    • Styczeń (4)
  • ☆2011 (46)
    • Grudzień (1)
    • Listopad (5)
    • Październik (4)
    • Wrzesień (4)
    • Sierpień (5)
    • Lipiec (2)
    • Czerwiec (4)
    • Maj (4)
    • Kwiecień (4)
    • Marzec (6)
    • Luty (3)
    • Styczeń (4)
  • ☆2010 (51)
    • Grudzień (5)
    • Listopad (4)
    • Październik (4)
    • Wrzesień (5)
    • Sierpień (4)
    • Lipiec (4)
    • Czerwiec (5)
    • Maj (4)
    • Kwiecień (4)
    • Marzec (5)
    • Luty (4)
    • Styczeń (3)
  • ☆2009 (53)
    • Grudzień (5)
    • Listopad (4)
    • Październik (4)
    • Wrzesień (5)
    • Sierpień (4)
    • Lipiec (5)
    • Czerwiec (4)
    • Maj (4)
    • Kwiecień (6)
    • Marzec (4)
    • Luty (4)
    • Styczeń (4)
  • ☆2008 (52)
    • Grudzień (5)
    • Listopad (4)
    • Październik (5)
    • Wrzesień (4)
    • Sierpień (4)
    • Lipiec (5)
    • Czerwiec (4)
    • Maj (4)
    • Kwiecień (4)
    • Marzec (4)
    • Luty (4)
    • Styczeń (5)
  • ☆2007 (52)
    • Grudzień (4)
    • Listopad (4)
    • Październik (5)
    • Wrzesień (4)
    • Sierpień (5)
    • Lipiec (4)
    • Czerwiec (4)
    • Maj (5)
    • Kwiecień (4)
    • Marzec (4)
    • Luty (4)
    • Styczeń (5)
  • ☆2006 (52)
    • Grudzień (4)
    • Listopad (5)
    • Październik (4)
    • Wrzesień (4)
    • Sierpień (6)
    • Lipiec (3)
    • Czerwiec (4)
    • Maj (5)
    • Kwiecień (4)
    • Marzec (5)
    • Luty (4)
    • Styczeń (4)
  • ☆2005 (51)
    • Grudzień (3)
    • Listopad (5)
    • Październik (4)
    • Wrzesień (4)
    • Sierpień (5)
    • Lipiec (4)
    • Czerwiec (5)
    • Maj (4)
    • Kwiecień (4)
    • Marzec (5)
    • Luty (4)
    • Styczeń (4)
  • ☆2004 (46)
    • Grudzień (5)
    • Listopad (4)
    • Październik (4)
    • Wrzesień (5)
    • Sierpień (4)
    • Lipiec (4)
    • Czerwiec (4)
    • Maj (4)
    • Kwiecień (4)
    • Marzec (5)
    • Luty (2)
    • Styczeń (1)
  • ☆2003 (53)
    • Grudzień (6)
    • Listopad (3)
    • Październik (5)
    • Wrzesień (4)
    • Sierpień (4)
    • Lipiec (5)
    • Czerwiec (4)
    • Maj (4)
    • Kwiecień (5)
    • Marzec (4)
    • Luty (4)
    • Styczeń (5)
  • ☆2002 (44)
    • Grudzień (4)
    • Listopad (4)
    • Październik (5)
    • Wrzesień (4)
    • Sierpień (4)
    • Lipiec (6)
    • Czerwiec (4)
    • Maj (5)
    • Kwiecień (4)
    • Marzec (3)
    • Luty (1)

Więcej

Polecane

  • Doktor

  • Destynacja

  • Poznać pana po cholewach

Komentarze i tematy

  • Ostatnie komentarze
  • Tagi
  • Soban mówi:
    I wszystko w tym temacie 😉
  • jan35 mówi:
    Warto dodać, że po serbsku "baviti se" oznacza właśnie "zajmować się...
  • Stratos Vasdekis mówi:
    Warto tu wspomnieć, że słowo „zabawa” pierwotnie (od XIV w.) znaczyło...
  • mówi:
    Janusz i Grażyna to już dziadkowie. Partnerką Seby jest Karyna, a...
  • Komentatorka mówi:
    Powiedzenie składa się z kilku wyrazów, więc na pewno nie powiedzenie.
  • dyktando etymologia fleksja frazeologia interpunkcja kalka językowa neosemantyzm ortografia regionalizm składnia stylistyka słownictwo słowotwórstwo Wielkanoc wymowa znaczenie słów znaczenie zwrotów i wyrażeń zobacz Święta
Strona używa ciasteczek (cookies). Korzystając z niej, wyrażasz zgodę na używanie cookie zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.
Polityka prywatności
  • Polityka prywatności
  • Skorowidz alfabetyczny
  • Źródła obrazów

Copyright © Maciej Malinowski 2002 - 2018