Nie jest to skrót, lecz łaciński przyimek o znaczeniu 'do’. I dlatego nie należy stawiać po nim kropki…
– W rozmaitych protokołach, sprawozdaniach czy tekstach urzędowych itp. prawie zawsze używa się zapisu „Ad. 1”, „Ad. 2”, „Ad. 3” itp. jako odsyłaczy, odnośników do informacji zawartych w tekście wcześniej i numerowanych, np. „pkt 1”, „pkt 2”, „pkt 3”. Przyznam się, że uznawałam taką pisownię za coś normalnego, ale niedawno zwrócono mi uwagę, że stawienie kropki po „Ad” jest niepoprawne. Czy może Pan potwierdzić, że po „Ad” kropki się nie stawia, i wyjaśnić dlaczego? (e-mail od internautki).
Potwierdzam, że po Ad kropki się nie stawia, gdyż nie jest to żaden skrót, tylko dwuliterowy latynizm (przyimek) o znaczeniu ‘do’.
Wyrażenia Ad 1; Ad 2; Ad 3 itd. znaczą więc dosłownie Do 1; Do 2; Do 3 i są elipsą dłuższych określeń: Do punktu 1; Do punktu 2; Do punktu 3 (lub Do pkt 1; Do pkt 2; Do pkt 3, lub Do pktu 1; Do pktu 2; Do pktu, lub Do p. 1; Do p. 2; Do p. 3).
Przypominam, że po skrócie pkt (nawet kiedy jest on odmieniany) kropki się nie stawia, można zaś dołączyć do niego końcówki fleksyjne -u, -owi, -em (Uwaga! W miejscowniku pkt przechodzi w pkcie, gdyż taka jest właściwość tego przypadka, że zmiękcza on ostatnią głoskę wygłosu; twarde t- zmienia się w miękkie ć zapisywane jako ci-).
W razie wątpliwości warto zajrzeć do Wielkiego słownika ortograficznego PWN pod redakcją Edwarda Polańskiego (Warszawa 2017, s. 863).
Jeśli decydujemy się na skrót jednoliterowy słowa punkt, wówczas pamiętajmy o tym, że konieczne jest postawienie po nim kropki (np. p. 1, p. 2, p. 3 itd.; tak: Wielki słownik ortograficzny PWN, s. 827).
Wyjaśniając ową kwestię, użyłem wielkiej litery A w słowie ad, gdyż przeważnie rozpoczyna ono zdanie (wers) – Ad 1. (…); Ad 2. (…); Ad 3. (…). Kropkę po liczebniku można postawić (do punktu pierwszego, do puntu drugiego, do punktu trzeciego itd. – to liczebnik porządkowy: do którego?), ale równie dobrze ją pominąć (do punktu jeden, do punktu dwa, do punktu trzy – to liczebnik główny: ile?).
Równie dobrze wygląda zapis czysto polski: Do 1; Do 2; Do 3 lub Do punktu (pkt, pktu, p.) 1; Do punktu (pkt, pktu, p.) 2; Do punktu (pkt, pktu, p.) 3 itd.
Ze sporym zdziwieniem przyjmuję do wiadomości, że niektórzy nauczyciele języka polskiego w liceach błędnie tłumaczą młodzieży, iż po ad (Ad) stawia się kropkę, gdyż chodzi o skrót słowa… adnotacja. Nic bardziej mylnego!
Adnotacja (łac. adnotatio) to ‘uwaga, dopisek, przypis, notatka; krótka informacja (bibliograficzna) i z protokołem zebrania (nie: z protokołem z zebrania) nie ma nic wspólnego.
***
Oto przykład poprawnego użycia omawianego wyrażenia Ad 1, Ad 2, Ad 3 itd. w fikcyjnym Protokole Walnego Zgromadzenia Członków Stowarzyszenia „XYZ”:
Protokół
Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia „XYZ”
z dnia …………….20….. r.
w ……………………………………….
W dniu ……………….20…….. roku w …………………….. odbyło się Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia „XYZ”. Uczestniczyło w nim …………. osób zgodnie z listą obecności stanowiącą załącznik nr 1 do niniejszego protokołu.
Obrady otworzył Prezes …………………………………, który zaproponował – obecnym wybór przewodniczącego zebrania i protokolanta:
– na przewodniczącego zebrania ……………………………………………
– na protokolanta zebrania …………………………………………….
Kandydaci wyrazili zgodę. Członkowie zebrania wybrali kandydatów jednomyślnie w głosowaniu jawnym. Uchwała o wyborze przewodniczącego i protokolanta zebrania stanowi załącznik nr 2 protokołu.
Przewodniczący zebrania przedstawił zebranym następujący porządek obrad:
- Otwarcie Walnego Zebrania
- ………………………………………
- ………………………………………
- ………………………………………
- ………………………………………
- ………………………………………
- Wolne wnioski.
- Zamknięcie obrad.
Porządek obrad został jednogłośnie przyjęty przez członków zebrania w głosowaniu jawnym. Uchwała o przyjęciu porządku obrad stanowi załącznik nr 3 do protokołu.
Ad 1. Donec ut est in lectus consequat consequat. Etiam eget dui. Aliquam erat volutpat. Sed at lorem in nunc porta tristique. Proin nec augue. Quisque aliquam tempor magna. Pellentesque habitant morbi tristique senectus et netus et malesuada fames ac turpis egestas. Nunc ac magna. Maecenas odio dolor, vulputate vel, auctor ac, accumsan id, felis. Pellentesque cursus sagittis felis.
Ad 2. Pellentesque porttitor, velit lacinia egestas auctor, diam eros tempus arcu, nec vulputate augue magna vel risus. Cras non magna vel ante adipiscing rhoncus. Vivamus a mi. Morbi neque. Aliquam erat volutpat. Integer ultrices lobortis eros. Pellentesque habitant morbi tristique senectus et netus et malesuada fames ac turpis egestas. Proin semper, ante vitae sollicitudin posuere, metus quam iaculis nibh, vitae scelerisque nunc massa eget pede. Sed velit urna, interdum vel, ultricies vel, faucibus at, quam. Donec elit est, consectetuer eget, consequat quis, tempus quis, wisi.
Ad 3. In in nunc. Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos hymenaeos. Donec ullamcorper fringilla eros. Fusce in sapien eu purus dapibus commodo. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Cras faucibus condimentum odio. Sed ac ligula. Aliquam at eros. Etiam at ligula et tellus ullamcorper ultrices. In fermentum, lorem non cursus porttitor, diam urna accumsan lacus, sed interdum wisi nibh nec nisl.
itd.
Wobec braku innych wniosków ze strony członków przewodniczący podziękował wszystkim obecnym za przybycie i zamknął obrady.
………………………. ………….…………………..
protokolant przewodniczący
MACIEJ MALINOWSKI
A gdyby ktoś wątpił czy rzeczywiście „ad” znaczy „do” to przypominam „ad rem” czyli do rzeczy – zawsze to łatwiej zapamiętać. 😉
Dobry pomysł! Ja zawsze pisałam „ad.” jako skrót od „adnotacja” – bo tak mi właśnie wyjaśnił nauczyciel w szkole 🙁
Teraz będę kojarzyć z „ad rem” 😉
Dzień dobry, a czy po cyfrach arabskich/ liczebnikach porządkowych nie powinno być kropki ( Ad 1.; Ad 2.; Ad 3. itd.)?
M. Malinowski w napisał: „Kropkę po liczebniku można postawić, ale równie dobrze ją pominąć (czytamy przecież: do jeden, do dwa, do trzy).”