„Pośliznąłem się” czy „poślizgnąłem się”?

Jak poprawnie piszemy (i mówimy): „pośliznąłem się” czy „poślizgnąłem się”? Spotykam się zarówno z jedną, jak i z drugą formą, ale jest przecież tylkoślizgawka”, „ślizgać się”. Ponadto: „spiczasty” czy „szpiczasty” (jest przecież „szpic”)? Wreszcie: co oznacza skrót „Informujemy P.T. Klientów, że….” ?

Obydwa czasowniki: pośliznąć się i poślizgnąć się są traktowane przez językoznawców jako poprawne. Z drugiej jednak strony trzeba zauważyć (jak właśnie zrobiła to Czytelniczka „Angory”), że inne wyrazy z tej rodziny zawsze zawierają w rdzeniu cząstkę zg- (np. ślizgać się, ślizgawka, ślizgawica, poślizg), można by więc dać pierwszeństwo bezokolicznikowi poślizgnąć się.

Prawdopodobnie stało się tak, że formy pośliznąć się i pośliznąłem, pośliznąłeś, pośliznęła itp. powstały wskutek uproszczenia fonetycznego (to częsty wypadek w polszczyźnie). Cząstkę zgn- trudno wymówić, wobec tego wypadła z niej głoska „g” i zostało samo zn-.

Z czasem zaczęto nie tylko mówić pośliznąć się, ale i tak pisać. Nic więc dziwnego, że językoznawcy wprowadzili tę formę do słowników i uznali za oboczną wobec poślizgnąć się.

Co się tyczy przymiotników spiczasty, szpiczasty, to Słownik poprawnej polszczyzny PWN pod redakcją prof. Witolda Doroszewskiego za „lepszy” uważa spiczasty (możemy wymawiać [spiczasty albo śpiczasty]). Nie popełnimy jednak błędu, kiedy powiemy lub napiszemy szpiczasty. Musimy się natomiast posługiwać wyłącznie rzeczownikiem szpic (a nie: spic) w znaczeniu ’ostrego zakończenia czegoś, czubka’ (np. szpic buta, szpic noża, szpic choinki).

P.T. [wym. pete], pisane z kropkami, to pierwsze litery wyrazów łacińskich: pleno titulo (= pełnym tytułem). Zwykle używa się tego wychodzącego już dziś z użycia grzecznościowego skrótowca w sytuacjach, kiedy ktoś zwraca się do kogoś, ale nie zna profesji, stanowiska, tytułu zawodowego bądź naukowego.

Wyrażenie P.T Klienci, P.T. Konsumenci itp. ma dać adresatowi do zrozumienia, że piszący obdarza go takim tytułem, jaki mu się należy.

Zobacz także
Scroll to Top