Czy słowa „morfonologia” i „morfonologiczny” to formy oboczne do „morfologia” i „morfologiczny”?

Prof. Jan Miodek w programie „Ojczyzna polszczyzna” już po raz któryś z rzędu użył słów „morfonologia” i „morfonologiczny”. Czy są to formy oboczne do „morfologia” i „morfologiczny”, czy jednak oznaczające coś innego, a może prof. Miodek, mówiąc w ten sposób, popełnia błąd?

Prof. Jan Miodek posłużył się wyrazami morfonologia, morfonologiczny najzupełniej poprawnie. Morfonologia nie jest tym samym, co morfologia. To dział gramatyki z pogranicza morfologii i fonologii zajmujący się wymianami głoskowymi (tzw. alternacjami), towarzyszącymi procesom słowotwórczym i fleksyjnym. Morfonologia próbuje ustalić reguły, jakimi rządzą się w języku wymiany głoskowe, np. odpowiedzieć na pytanie, kiedy spółgłoska [k] wymienia się na [k’] (jak w formie ka – ręki), kiedy na [c] (jak w ka – ręce), kiedy na [č] (jak w ka – ręcznik), kiedy na [ś] (jak w ka – rąsia), a kiedy na [ą] (jak w ptak – ptaszek). Językoznawcy używają często określenia alternacja morfonologiczna, gdy chcą powiedzieć, że bywają morfemy (morfem to ‘najmniejsza jednostka językowa mająca samodzielne znaczenie’), w których wariantach występują aż trzy bądź nawet cztery różne samogłoski (np. lecieć – latać – lot oraz pleciesz – plotę – plótł – wyplatam).

Zobacz także

Scroll to Top