Proszę napisać, jak akcentować takie wyrazy, jak „septyma”, „oktawa”, „tonika”, „decyma” i jaka jest etymologia słowa „spieszyć” lub „śpieszyć” (która forma jest lepsza?). Pisałem do wielu poradni językowych w tej sprawie, lecz każdy poleca mi li tylko słownik etymologiczny…
Terminy septyma, oktawa, decyma przejęliśmy z łaciny (septima ‘siódma’, octava ‘ósma’, decima ‘dziewiąta’), więc powinniśmy je akcentować na trzeciej sylabie od końca [septyma], [oktawa], [decyma]. [Oktawa] brzmi jednak dziwnie, stąd częściej spotykana wymowa [oktawa]. Słowo tonika (‘podstawowy dźwięk gamy’) nie jest łacińskie, lecz francuskie (tonique), więc nie ma uzasadnienia akcent na trzeciej sylabie od końca, tylko na drugiej [tonika]. Należałoby zatem mówić [septyma], [decyma], ale [oktawa], [tonika]. Pod wpływem tych drugich słyszy się jednak [septyma], [decyma] i językoznawcy nie uznają już tego za błąd.
Co do etymologii słowa spieszyć/śpieszyć, to spieszyć pochodzi od zapomnianego już czasownika spieć, czyli ‘dążyć do czegoś’, ‘chcieć coś osiągnąć’. Dziś mówi się spieszyć, pospieszny, pospiesznie albo śpieszyć, pośpieszny, pośpiesznie (choć tylko pośpiech). Warto dodać, że czasownik spieszyć znaczy też ‘uczynić kogoś pieszym, każąc mu zsiąść z konia lub wysiąść z pojazdu mechanicznego’. Można więc spieszyć ułana czy zmotoryzowane oddziały wojska.