Brud i bród

Brud to najogólniej mówiąc przeciwieństwo czystości, ale może też być bród pisany przez ó. Słyszeliście o tym? Wówczas wyraz ten oznacza ‘płytkie miejsce rzeki, jeziora lub stawu, przez które udaje się przejść lub przejechać na drugi brzeg’. Jeżeli zatem ktoś mówi, że przejechał w bród przez rzekę, tzn. że pokonał ją bez pomocy łodzi czy promu (np. pieszo, rowerem, konno).

Zwróćcie przy okazji uwagę na pewną osobliwość ortograficzną. Otóż pisze się przejść rzekę w bród (w bród rozdzielnie), ale: przepłynąć rzekę wpław (wpław łącznie).

Dlaczego? Dlatego, że nie funkcjonuje już dziś w polszczyźnie słowo pław (dawniej znaczyło ‘bieg, prąd wody; nurt’), a więc uznano, że wyrażenie w pław lepiej zapisywać łącznie jako wpław. Bród, mimo że również nieco archaiczny, ciągle jednak jest samodzielnym rzeczownikiem i stąd w znaczeniu przysłówkowym ‘bez pomocy łodzi’ pisze się w bród (rozdzielne).

Rzecz jasna w bród znaczy też ‘obficie (np. Miał pieniędzy w bród). Dodam, że od brodu pochodzi nazwa dzielnicy Bródno w Warszawie.

Pan Literka

Scroll to Top