To rzadkość, żeby jeden wyraz zapisywać aż na cztery sposoby (przez k i c oraz wielką i małą literą). A tak się dzieje z tytułowym słowem dzisiejszego odcinka.
Korzeni tego zapożyczenia należy szukać w grece, w której holókaustos (holós kaustós) znaczy ‘spalony w całości’ (od czasownika holó-kautóo ‘spalam ofiarę w całości’). Łacina przejęła formę nijaką owego imiesłowu (holókauston) i stworzyła sobie wyraz holocaustum.
Ten w krótszej postaci (jako holocaust) trafił następnie do języków europejskich, w tym do polszczyzny.
W znaczeniu ściśle religijnym holocaust to ‘całkowite spalenie ofiary zwierzęcej złożonej Bogu na ołtarzu’. Jak wiadomo, Jahwe zabraniał składania ofiar z ludzi, Żydzi nie poświęcali w ten sposób życia, nie szli na śmierć, by uczynić z siebie ofiarę.
Z tego względu wielu znawców tematu uważa, że słowo holocaust (pisane też ze względów uczuciowych wielką literą jako Holocaust) nie powinno się odnosić – we wtórnym znaczeniu – do ‘zagłady, całkowitego zniszczenia Żydów europejskich przez hitlerowców w czasie II wojny światowej’.
Chodzi o uniknięcie skojarzeń z pozytywnym wydźwiękiem terminu holocaust, czyli ‘całopalenie’.
Z tego względu właściwszym określeniem nazywającym ‘całkowitą zagładę, zniszczenie Żydów’ byłby shoah (Shoah) [wym. szoa a. szoah] (można też pisać szoah, Szoah).
Słowo Holocaust (‘zagłada Żydów’) przyjęło się jednak na świecie (ang. the Holocaust, niem. der Holocaust, wł. l’Olocausto, fr. l’Holocauste, hisz. el Holocausto), a Shoah jest jedynie jego mniej znanym synonimem.
Pan Literka