Czy „powstanie” ma być pisane wielką literą?

W gazecie przeczytałam: „30 grudnia 2003 r. złożono wiązankę kwiatów pod pomnikiem z okazji 85. rocznicy Powstania Wielkopolskiego”. Czy „powstanie” powinno być napisane wielką literą? A jak jest z odznaczeniami, medalami (ich pełnymi nazwami)?Ponadto czy poprawna jest pisownia: konkurs „Zostań Gwiazdą ‘2003”. Chodzi mi o apostrof, cudzysłów i wielką literę w słowie „Gwiazda”. Interesuje mnie to, bo w marcu biorę udział w dyktandzie powiatowym.

Brawo! Okazuje się, że młodych ludzi interesuje jednak ortografia! Jeśli chodzi o pisownię nazw wydarzeń, aktów dziejowych, to zwykle nie używa się wielkich liter (np. bitwa pod Grunwaldem, rewolucja francuska, obrady okrągłego stołu). Jednak ze względów uczuciowych, grzecznościowych wolno czasem napisać Powstanie Warszawskie, Unia Lubelska, Porozumienia Sierpniowe itd. Nie jest więc błędem, że w gazecie posłużono się zapisem …z okazji 85. rocznicy Powstania Wielkopolskiego.

Większy kłopot dotyczy pisowni nazw orderów, odznaczeń itp. Widuje się zarówno Medal za Warszawę 1939-1945, jak i medal Za Zasługi dla Obronności Kraju; zarówno Order Wojenny Virtuti Militari, jak i order Virtuti Militari. Raz wyrazy medal, order wchodzą do nazwy własnej, a raz jedynie precyzują, o jakie wyróżnienie chodzi. Tymczasem dla piszących nie zawsze takie rozróżnienie musi być oczywiste… Pół wieku temu językoznawcy kłócili się jeszcze o to, jak pisać: Za Długoletnie Pożycie Małżeńskie czy Za długoletnie pożycie małżeńskie? Dziś obowiązuje pisownia wszystkich członów (z wyjątkiem wewnętrznych spójników i przyimków) wielkimi literami.

Co do pisowni Zostań Gwiazdą ‘2003… W zasadzie w tytułach programów telewizyjnych wielką literę ma jedynie pierwszy wyraz. Czyżby jednak twórcom zabawy w TVN chodziło to, że ktoś, kto wygra, będzie personą wyjątkową, stąd zawczasu Gwiazda zapisana przez wielkie „G”? Niech im będzie, ale dlaczego zupełnie bez sensu użyto apostrofu! Tym znakiem pisarskim w postaci przecinka u góry wolno się posłużyć wyłącznie wtedy, gdy odrzuca się część liczebnika oznaczającego rok, np. Czerwiec ’56, Grudzień ’70. Powinno więc być tak: Zostań gwiazdą ‘03” albo Zostań gwiazdą 2003 (całość można zapisać bez cudzysłowu albo w cudzysłowie). Z apostrofem nie mogą sobie poradzić inni. Niedawno na jakimś bannerze (banerze) w Krakowie przeczytałem: Radio Wanda – złote przeboje z lat ’60, ’70 i ’80. O kropkach po liczebnikach porządkowych nikt tam nie słyszał…

Zobacz także
Scroll to Top