Czasownik zwrotny przydać się znaczy ‘okazać się przydatnym, użytecznym, potrzebnym do czegoś’. Mówi się niekiedy np.:
– To mi się jeszcze kiedyś przyda;
– Stare adidasy nie są za bardzo zniszczone, nie wyrzucaj ich, może ci się w przyszłości przydadzą;
– Parasol składany noszony w plecaku zawsze się przydaje.
Musicie wiedzieć, że przydać się jest formą dokonaną (inaczej jednokrotną) czasownika przydawać się (‘okazywać się przydatnym, użytecznym, potrzebnym do czegoś’), a więc że nie wolno jej traktować jako niedokonanej i tworzyć słowo… sprzydać (czyli dodawać przedrostek s).
Absolutnie nie mówcie więc i nie piszcie: To mi się sprzyda; Adidasy ci się jeszcze sprzydadzą czy Parasol składany w plecaku zawsze się sprzyda.
W polszczyźnie literackiej nigdy nie było słowa sprzydać się!
Niewątpliwie na posługiwanie się przez młodych ludzi (i starszych też, głównie na południu Polski…) błędnym słowem sprzydać się wpływa obecność w polszczyźnie kilku czasowników zaczynających od sprzy– (np. sprzyjać, sprzykrzyć się, sprzymierzyć się, sprzysiąc się // sprzysięgnąć się, sprzysięgać się).
W nich przedrostek s jest uzasadniony historycznie i morfologicznie.
Sprzyjać pochodzi od dawnego słowa przyjać (‘być życzliwym, dobrze życzyć’), sprzykrzyć się również od dawnego czasownika przykrzyć się (‘czynić przykrym’), a sprzymierzyć się oraz sprzysiąc się lub sprzysięgnąć się mają s dlatego, że pochodzą od form niedokonanych sprzymierzać się i sprzysięgać się, w których s już występuje…
Pan Literka