„Nie-Boska” czy „Nie-boska” komedia”?

Wydaje się, że pierwszeństwo należałoby dać „Nie-Boskiej komedii,” Zygmunt Krasiński nawiązuje bowiem do „Boskiej komedii” Dantego Alighieri.

Spotyka się w słownikach i poradnikach odmienną pisownię dzieła Zygmunta Krasińskiego. Starszy Słownik ortograficzny języka polskiego Stanisława Jodłowskiego i Witolda Taszyckiego podaje pisownię Nie-Boska komedia, Nowy słownik ortograficzny PWN prof. Edwarda Polańskiego i Słownik poprawnej polszczyzny PWN – Nie-boska komedia. Wydaje się, że pierwszeństwo należałoby dać Nie-Boskiej komedii, Zygmunt Krasiński nawiązuje bowiem do Boskiej komedii Dantego Alighieri. Jednak pisownia Nie-boska komedia też odnosi się do dzieła florenckiego poety (zastosowano tu zasadę, że w tytułach utworów literackich wielką literą pisze się jedynie pierwszy wyraz), w przeciwnym razie przymiotnik nieboska musiałby być pisany łącznie!

Zdaniem nieżyjącego już wybitnego autorytetu językowego Witolda Doroszewskiego propozycja pisania Nie-Boska komedia z kreską w środku i „Boska” wielką literą jest „logiczna i uzasadniona, ale… przyjęła się pisownia przez «b» małe„. „Angora” ma zatem propozycję: jeśli autorzy słowników upierają się przy swoim zdaniu, najlepszym wyjściem byłoby uznanie za poprawne obydwóch zapisów. Niech więc w najnowszych słownikach ortograficznych znajdą się zarówno Nie-Boska komedia, jak i: Nie-boska komedia.

A jak należy pisać miasto świętego Franciszka: Assyż czy Asyż? Częściej widuje się postać Asyż, jednak Słownik poprawnej polszczyzny PWN podaje pisownię Assyż. W oryginale, czyli po włosku, miasto nosi nazwę „Assisi„. Na gruncie polskim cząstkę „si” zastąpiono „sy”, ale jedni językoznawcy postanowili zachować podwojone „s”, drudzy uprościli pisownię na Asyż. Trudno się opowiedzieć jednoznacznie za którymś ze stanowisk. Wyjścia są dwa: albo we wszystkich najnowszych wydaniach słowników podawać obydwie postaci” Assyż bądź Asyż, albo zdecydować się na jedną z nich.

MACIEJ MALINOWSKI