Dlaczego mówi się pięta achillesowa?

Zawsze, kiedy z ust młodych ludzi słyszę wypowiedź wzbogaconą stylistycznie, np. Matematyka była moją piętą achillesową; Każdy z nas ma jakąś piętę achillesową, cieszę się, bo świadczy to o sporej już wiedzy językowej mówiących.

Użycie określenia pięta achillesowa niezbicie dowodzi tego, że ktoś nie tylko zna z mitologii historię związaną z Achillesem, ale wie również, co znaczy całe wyrażenie jako frazeologizm.

Mimo wszystko przypomnijmy sobie całą rzecz…

Matką Achillesa była bogini oceanów Tetyda, kobieta tak piękna, że pragnęli jej nawet władca mórz Posejdon i król bogów Zeus. Kiedy jednak obydwaj dowiedzieli się, że przepowiednia głosi, iż syn Tetydy będzie potężniejszy od swego ojca i pozbawi go władzy, zrezygnowali z zalotów. Postanowili natomiast, że mężem Tetydy zostanie zwykły śmiertelnik, Peleus, król niewielkiego państwa o nazwie Tesalia.

Tak się stało, odbył się ślub, a po roku przyszedł na świat chłopiec, którego nazwano Achilles. Matka, chcąc uczynić maleństwo nieśmiertelnym, nocami poddawała je próbom ognia, aby uodpornić na choroby.

Pewnego razu spróbowała innego sposobu. Poszła z Achillesem na ręku do podziemia i zanurzyła go w falach Styksu, rzeki mającej czarodziejską moc. Trzymała jednak chłopca za piętę, żeby nie wpadł do wody.

Achilles rósł zdrowo, jednak matkę ciągle trapiła przepowiednia, że syn albo dożyje sędziwego wieku, ale nikt o nim nie usłyszy, albo umrze młodo, choć w blasku sławy. Szykowała się jednak wojna trojańska. Jak przed każdą wyprawą armia pod wodzą Agamemnona spytała wyroczni o losy żołnierzy. Ta odpowiedziała: „Zdobędziecie Troję, jednak pod warunkiem, że w wyprawie weźmie udział Achilles”.

Przerażona matka wysłała Achillesa na wyspę Skyros, by przebrany w dziewczęce odzienie, mógł się tam ukryć. Niestety, król Itaki Odyseusz odnalazł chłopca po długich poszukiwaniach i zabrał na statek płynący do Troi.

W wojnie Achilles okrył się nieśmiertelną chwałą, ale przeczuwał, że nie powróci do pałacu ojca na czele swych wojsk. Tak się stało. Pod murami Troi dosięgła go strzała Parysa i utkwiła w jedynym słabym, nieodpornym na rany miejscu ciała, w pięcie.

To dlatego dziś w znaczeniu przenośnym używany określenia pięta achillesowa, gdy mamy na myśli ‘czyjąś słabą stronę, dziedzinę, w której ten ktoś nie czuje się najlepiej’.

Pan Literka