Gdybyście zajrzeli do dowolnego słownika języka polskiego, tobyście się przekonali, że słowo sentymentalny ma dwa znaczenia:
- ‘przesadnie uczuciowy, ckliwy, czułostkowy’;
- ‘charakterystyczny dla sentymentalizmu jako kierunku artystycznego’.
Ktoś więc może być przesadnie sentymentalny (czyli ‘uczuciowy, szybko się roztkliwiający’), piosenka może być sentymentalna (tzn. ‘ckliwa, chwytająca za serce’), wreszcie powieść może być sentymentalna – dotyczyć sentymentalizmu, kierunku umysłowego i literackiego w Europie trwającego od lat 70. XVIII w. do początku XIX wieku, okresu pośredniego między oświeceniem i romantyzmem.
To ostatnie określenie (powieść sentymentalna) wzięło się z tytułu powieści angielskiego pisarza Laurence’a Sterne’a „Powieść sentymentalna”. Był to jego zapis podróży do Francji i Włoch, autor pięknie oddał świat przeżyć, uczuć i emocji w relacjach z napotkanymi ludźmi i w kontakcie z przyrodą.
Ostatnimi czasy, pod wpływem angielskiego przymiotnika sentimental, używa się jednak przymiotnika sentymentalny w nieco innym znaczeniu. Traktuje się go jako synonim imiesłowu przymiotnikowego wzruszający.
Wiele osób mówi: to było sentymentalne spotkanie po latach lub to była sentymentalna rozmowa z dawno niewidzianym przyjacielem.
Według Wielkiego słownika poprawnej polszczyzny PWN pod redakcją prof. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2004, s. 1034) takie używanie słowa sentymentalny jest błędem. Zamiast tegoi należy powiedzieć czy napisać:
to było wzruszające spotkanie po latach czy to była wzruszająca lub pełna wzruszeń rozmowa z dawno niewidzianym przyjacielem.
Pan Literka