Nienawiść

Nienawiść  to inaczej ‘uczucie silnej wrogości, niechęci, odrazy do kogoś lub czegoś , często łączące się z chęcią odwetu, zemsty na kimś lub na czymś, pragnienie zniszczenia kogoś lub czegoś’.

Na takie znaczenie tego słowa natrafiamy w Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny Wydawnictwa „Kurpisz” pod redakcją Haliny Zgółkowej (Poznań 1999, t. 23, s. 421).

Wspomina się tam również o tym, że nienawiść  bywa dzika, namiętna, zażarta, gwałtowna, wściekła, fanatyczna, głęboka, żywiołowa, zagorzała, głucha, ślepa, skryta, silna, zajadła, zimna. Wreszcie śmiertelna

Można mieć, czuć, żywić do kogoś nienawiść, można siać, szerzyć nienawiść, podsycać nienawiść, można działać pod wpływem nienawiści, można płonąć, ziać nienawiścią, być chorym z nienawiści.

Człowiek, który zamordował prezydenta Gdańska, dźgając go trzy razy dużym, ostrym nożem, był właśnie kimś chorym z nienawiści.

Nienawiść, straszne słowo…

Powstało jako antonim nieużywanego już dzisiaj staropolskiego wyrazu nawiść  (‘przyjaźń, lubienie’) wywodzącego się z czasownika nawidzieć lub nawidzić  (‘chętnie widzieć kogoś, być z kimś w przyjaźni’) przez dodanie mu partykuły przeczącej nie (nawiść ‘przyjaźń’, nienawiść ‘wrogość’)

Należy pamiętać o tym, że rzeczownik nienawiść należy do grupy wyrazów bez form l. mn. Mówi się o nich singulare tantum (dosł. ‘tylko w liczbie pojedynczej’).

Dawniej posługiwano się również innymi wyrazami związanymi z nienawiścią: nienawistnik bądź nienawisnik, bądź nienawiśnik ‘człowiek nienawidzący kogoś’, a także przymiotnikiem nienawistny, nienawisny (‘wrogo, nieprzyjazny’).

Dzisiaj w obiegu są wyłącznie formy nienawistnik, nienawistny.

Pan Literka

Scroll to Top