Proszę wyjaśnić, jak to jest z pisownią wyrazów zaczynających się od „ponad”, „około”, „przeszło”. Piszemy: „ponaddwuletni”, „przeszłomiesięczny”, „okołoroczny” czy „ponad dwuletni”, „przeszło miesięczny”, „około roczny”?
Sprawa wymaga wyjaśnienia. Jeśli chodzi o ponad, to wolno napisać ponaddwuletni, gdy ponad potraktujemy jako przedrostek, lub ponad dwuletni, kiedy uznamy, że jest to partykuła. I w jednym wypadku, i w drugim ponad znaczy ‘więcej niż’. Słowo ponad możemy zastąpić partykułą przeszło i wtedy napiszemy przeszło miesięczny (rozdzielnie), co znaczy ‘trwający przeszło miesiąc’. Pisownia łączna, przeszłomiesięczny, sprawi, że wyraz ten… zmieni sens – będzie znaczył to samo, co zeszłomiesięczny, czyli z ‘zeszłego miesiąca’, np. Zgodnie z przeszłomiesięcznym raportem wszystko się zgadza; Podobnie jest z wyrazem około. Może on być przedrostkiem – wówczas znaczy ‘wokół czegoś, w pobliżu czegoś’ i z drugim członem pisany jest łącznie, np. Tematy okołobudżetowe zabrały sporo czasu w dyskusji; Ustawy okołokonkordatowe wywołały wiele emocji, ale może też być partykułą znaczącą ‘mniej więcej, w przybliżeniu’ i w takim wypadku obowiązuje pisownia rozdzielna, np. Prelegent wystąpił z około dwugodzinnym wykładem; Ceny wzrosły około dwukrotnie.
Tak więc trzeba zapamiętać, że wolno pisać jedynie ponad dwuletni, ponad godzinny, ponad milionowy albo ponadddwuletni, ponadgodzinny, ponadmilionowy. Pisownia łączna upowszechnia się wskutek podobieństwa do takich wyrazów, jak ponadczasowy, ponaddźwiękowy, ponadobowiązkowy, ponadpaństwowy, ponadludzki, odczuwanych już nie jako wyrażenia, tylko zrosty. Nie jest natomiast tak samo w wypadku słów przeszło i około.