Przed tygodniem „Angora” przedrukowała wywiad z panią prezydentową Jolantą Kwaśniewską, który ukazał się w „Gali”. Odpowiadając na jedno z pytań, Pierwsza Dama RP mówi: „Kiedy spotykamy się z prezydentem Bushem, kanclerzem Schröderem czy Jacques’em Chirakiem…”. Chodzi mi o formę „z Jacques’em”. Z tego, co pamiętam, pisał Pan w „Obcym języku polskim”, że jest ona niepoprawna.
Tak, powinno być z Jakiem Chirakiem. Jacques to imię francuskie, które wymawia się [Żak], bez końcówki. W dopełniaczu, celowniku, bierniku i miejscowniku piszemy Jacques’a [Żaka], Jacques’owi [Żakowi], o Jacques’u [o Żaku], inaczej jest natomiast w narzędniku. Końcówka –ues musi zniknąć, gdyż obca głoska „q” przekształca się w polskie miękkie „ki”, co w konsekwencji daje postać graficzną: z Jakiem (forma z Jacques’em jest zła, ponieważ należałoby wówczas wymawiać [z Żakem]).
Pisownię z Jakiem podaje prof. Andrzej Markowski w Nowym słowniku poprawnej polszczyzny PWN. Niestety, błędne z Jacques’em można znaleźć w Nowym słowniku ortograficznym PWN, a z Jacquese’em albo z Jakiem pozwala pisać autor Słownika nazw własnych PWN. Czyżby niektórym językoznawcom zabrakło konsekwencji, by opowiedzieć się za dziwną, ale jedynie możliwą pisownią z Jakiem? To prawda, że bardzo odbiega ona graficznie od oryginału mianownikowego (Jacques), ale reguła jest regułą. To zastanawiające, że we wszystkich słownikach znajdujemy pisownię: Remarque, ale: z Remarkiem, Braque, ale: z Brakiem, lecz niektóre boją się rozróżnienia Jacques, ale: z Jakiem.