Dlaczego w „Kordianie” Słowacki napisał…

Zwracam się z prośbą o wyjaśnienie, dlaczego w „Kordianie” Juliusza Słowackiego raz słowo „ha” zapisane jest przez tzw. samo „h”, a raz jako „cha”. Nie jest to pomyłka, bo dwie wersje ortograficzne tego wyrazu znajdują się w dwóch różnych wydaniach dramatu…

Rzeczywiście, w Akcie trzecim – Spisek koronacyjny można przeczytać: SZEWC Cha! cha! cha! Jak się szlachcic czerwony jendyczy, a kilka linijek niżej ŻOŁNIERZ: Ha! ha! dmą sobie ludzie w gardła jak w oboje. W kilkunastu zaś innych miejscach dramatu pojawia się wykrzyknik ha!, np. Ha, czarownico! czy biła godzina?; Ha! przypominasz mi się, narodów mogiło; Ha!, carze, ty nam polską ukradłeś krainę!

Nie wiem, naprawdę nie wiem, dlaczego Słowacki raz napisał cha!, cha!, cha!, a raz ha!, ha! Słowniki także zamieszczają dwie formy tych wykrzykników i nie wyjaśniają, kiedy musimy stosować jedną, a kiedy drugą. Jedynie przy pojedynczym ha natrafiamy na jakieś uzasadnienie językoznawców („jeśli mamy na myśli wykrzyknik wyrażający zadowolenie albo rezygnację z czegoś, należy pisać ha, a nie: cha, np. Ha, jak to dobrze, że wpadłeś!; Ha, trudno, może znajdę pociechę u kogoś innego!”).

Zobacz także

Scroll to Top