Dzień dobry,
proszę o poradę, jak należy odmieniać nazwisko Noji.
Pozdrawiam
Beata Rączka
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na nietypową grafię nazwiska Noji, czyli połączenie liter j oraz i po samogłosce –o. W polszczyźnie ono nie występuje, na oznaczenie dźwięku ji po samogłoskach stosuje się zawsze literę i (np. moich, boi się, stoimy, kroicie). Pisownię Noji należy zatem uznać za wyjątek (odchylenie od systemu).
Niewykluczone, że omawiane nazwisko wywodzi się z niemczyzny (od neu [wym. noj] ‘nowy osadnik’) i pierwotnie było przydomkiem nadawanym ‘komuś, kto się na jakimś terenie osiedlił’, oddawanym na piśmie (może per analogiam do grupy nazwisk z wygłosowym -i (np. Boni, Dostatni, Wyszkoni) jako Noj lub Noji (przed wiekami reguły w kwestii pisowni nie były tak wyraziste, nie za dobrze je znano, nie zawsze ich przestrzegano…).
Jeśli chodzi o odmianę, to po przemyśleniu sprawy przychylam się ku ortografii z konsekwentnym utrzymaniem -ji we wszystkich przypadkach zależnych, tzn. M. Noji, D. B. Nojiego, C. Nojiemu, N. Ms. Nojim; lm. M. Nojiowie, D. B. Ms. Nojich, C. Nojim, N. Nojimi. […]