Jak na pewno wiecie, tytułowe wyrazy bardziej i więcej są formami przysłówków bardzo i dużo w stopniu wyższym. Całe stopniowanie wygląda następująco:
– bardzo / bardziej /najbardziej;
– dużo / więcej / najwięcej.
W pierwszym wypadku występują regularne postacie z rdzeniem bardz– i odpowiednim przyrostkiem -ej (bardzi-ej) oraz przedrostkiem naj- (naj-bardzi-ej). W drugim mamy do czynienia ze stopniowaniem nieregularnym przysłówka dużo, ponieważ zarówno stopień wyższy, jak i stopień najwyższy utworzony został od innej podstawy (więc-) – więc-ej, naj-więc-ej.
Tego rodzaju nieregularnych przysłówków znajdziemy w polszczyźnie jeszcze kilka, np.
– dobrze / lepiej / najlepiej;
– źle / gorzej / najgorzej.
Wspominam Wam o tym dlatego, że zamiast przysłówka gorzej zdarza mi się czasem słyszeć (i widzieć w druku bądź w internecie) błędne bardziej źle, np. Nie może być bardziej źle; Jest coraz bardziej źle; Za kilkanaście lat będzie jeszcze bardziej źle.
Zapamiętajcie: mówi się i pisze źle, ale: gorzej (najgorzej), a zatem przytoczone zwroty powinny były przybrać postać: Nie może być gorzej; Jest coraz gorzej; Za kilkanaście lat będzie jeszcze gorzej.
Wróćmy jednak do tytułowych przysłówków bardziej i dużo.
Nie wolno ich ze sobą mylić, to znaczy używać jednego zamiast drugiego.
Wszystko będzie w porządku, jeśli powiecie:
– Mam coraz więcej nauki;
– W moim mieście otwiera się coraz więcej supermarketów;
– Google zarabia coraz więcej.
Wyrażenie coraz więcej nie budzi tu poprawnościowych zastrzeżeń, gdyż dotyczy przysłówka dużo (Miałem dużo nauki, a teraz mam jej coraz więcej; W moim mieście było dużo supermarketów, a będzie ich coraz więcej; Google zarabiał dużo, a ostatnio zarabia coraz więcej).
Słowo więcej nie może się natomiast pojawić w takich oto przykładowo zdaniach:
– W miarę oglądania film podobał jej się *coraz więcej;
– Kaśka denerwowała go *coraz więcej;
– Oboje oddalali się od siebie *coraz więcej.
W takim wypadku musi być wyrażenie coraz bardziej:
– W miarę oglądania film podobał jej się coraz bardziej;
– Kaśka denerwowała go coraz bardziej;
– Oboje oddalali się od siebie coraz bardziej.
Na koniec przestrzegam Was przed błędnym stopniowaniem przymiotników (np. poprawny). Otóż nie można powiedzieć czy napisać bardziej poprawniejszy. Przymiotnik poprawny przyjmuje w stopniu wyższym i najwyższym postacie: poprawniejszy i najpoprawniejszy, a ze słowem bardziej: bardziej poprawny, najbardziej poprawny.
Pan Literka