Karambol

Tytułowe słowo karambol zapożyczyliśmy z języka francuskiego w postaci fonetycznej (carambole wymawia się jako [karambol]). To inaczej ‘zderzenie się ze sobą wielu pojazdów naraz, kolizja na drodze’.

Czyta się czasem w gazetach, że: Na autostradzie Kraków – Katowice doszło do groźnego karambolu, gdyż w gęstej mgle zderzyło się sześć samochodów, lub że: W karambolu na trasie Częstochowa – Łódź uczestniczyło kilka pojazdów, w tym karetka pogotowia. Na szczęście nikt nie zginął.

Pamiętajcie o tym, że wyrazu karambol nie należy używać w sytuacji, gdy chodzi o kolizję jedynie  d w ó c h  pojazdów. Wówczas posługujemy się określeniami zderzenie się, kolizja, wypadek (drogowy), stłuczka.

Ów wymóg zderzenia się kilku aut (przynajmniej trzech) bierze się z tego, że etymologicznie słowo karambol dotyczy rodzaju bilardu rozgrywanego trzema bilami (dwiema białymi i jedną czerwoną) na stole bez łuz (otworów na bile). W tej grze liczy się jak najwięcej uderzeń jednej bili (czerwonej) w dwie pozostałe jednocześnie.

Jak widać, kolizja na drodze kilku samochodów niespodziewanie wpadających na siebie przypomina jako żywo uderzenie bili czerwonej (carambole to dosłownie ‘bila, kula czerwona’) w dwie inne po odbiciu od bandy stołu bilardowego.

W słownikach wciąż podaje się dwa znaczenia rzeczownika karambol: 1. ‘niespodziewane zderzenie się na drodze kilku pojazdów’(wtedy w dopeł. l. poj. występuje zakończenie -u: karambolu; w l. mn. karamboli); 2. ‘rodzaj bilardu’ (wówczas mówi się i pisze karambola a. karambolu, a w l. mn. karamboli).

I jeszcze jedno: nie sięgajcie po słowo karambol w znaczeniu ‘zamieszanie, kłopoty, problemy’. Nie mówcie, że: Wczoraj był u mnie w domu prawdziwy  k a r a m b o l, zjechali wujostwo z wrzeszczącymi dzieciakami

Pan Literka

Scroll to Top