Cappuccino, Księga Guinnessa, rzeka Missisipi

Warto zwrócić uwagę na dość osobliwą pisownię takich wyrazów, wyrażeń i nazw, jak cappuccino, Księga rekordów Guinnessa czy rzeka Missisipi.

Są one nietypowe, gdyż zawierają spółgłoski podwojone (tzw. geminaty), czyli zachowują taką samą (lub jak Missisipi częściową) postać graficzną jak w języku, z którego pochodzą. Z tego powodu łatwo o popełnienie błędu…

Słowo cappuccino, choć wymawia się [kapuczino], musi być zapisywane właśnie tak: z dwoma pp i dwoma cc. Tymczasem niektórzy o tym nie wiedzą i opuszczają jedno c, pisząc niepoprawnie cappucino. Taka forma trafiła nawet do Wieży Babel. Słownika wyrazów obcych nie tylko dla gimnazjalistów  (Warszawa 1999, s. 78). Kto z Was ma tę książkę w domu albo może ją wypożyczyć z biblioteki, niech poprawi tam błędne cappucino na cappuccino… Jak wiecie, chodzi o specjalnie przyrządzaną kawę (na włoski sposób) z bitą śmietaną lub mleczkiem i czekoladą. Nazwa cappuccino wywodzi się od włoskiego wyrazu cappuccino ‘kaptur ‘. Jest to więc niejako kawa koloru habitu kapucynów – mnichów, którzy noszą długie kaptury. Cappuccino to rzeczownik nieodmienny rodzaju nijakiego (ze względu na wygłosowe –ccio), ale dopuszcza się też formę żeńską (ta) cappuccino, ponieważ użytkownicy polszczyzny mają zakodowane w pamięci, że chodzi o kawę (skoro ta kawa, to i ta cappuccino). Dlatego można powiedzieć bądź napisać: Piłam, piłem pyszne cappuccino lub Piłam, piłem pyszną cappuccino. Częściej jednak pojawia się w obiegu forma (to) cappuccino. Słowo to może również spełniać funkcję przymiotnika. Wyrażenie lody cappuccino oznacza ‘lody mające smak kawy cappuccino’, a legginsy cappuccino – ‘legginsy w kolorze kawy cappuccino’.

Teraz o nazwie Księga rekordów Guinnessa, będącej tłumaczeniem angielskiego Guinness Book of Records. Dawniej były to Światowe rekordy Guinnessa (ang. Guinness World Records) i Księga światowych rekordów Guinnessa (ang. Guinness Book of World Records). Potocznie mówi się krócej – Księga Guinnessa. To informator wydawany na całym świecie od 1955 r. (corocznie) przez właścicieli browaru w Irlandii, rodzinę Guinnessów, zawierający udokumentowane rekordy świata. Początkowo miały to być jedynie lekkie, śmieszne, a czasem sensacyjne opowiastki bywalców piwiarni, spisywane na własny użytek. W końcu zrobiło się z tego niecodzienne, prestiżowe wydawnictwo. I w tym wypadku spotyka się w druku błędnie zapisane słowo Guinness – jako Guinnes lub Guiness. Wystrzegajcie się tego…

Nie wszyscy wreszcie wiedzą, że najdłuższa rzeka Ameryki Północnej (3778 km) i jedna z czterech najdłuższych rzek świata (obok Nilu, Jangcy i Amazonki) to Mississippi (ang. Mississippi River), czyli że jej nazwa zawiera dwa razy podwojone litery ss i raz pp. Nasi kodyfikatorzy ortografii postanowili to jednak uprościć i w nazwie rzeki zostawili wyłącznie pierwsze ss. Dlatego piszemy Missisipi.

Pan Literka

Scroll to Top